In de meeste ’zogenaamd’ democratische landen nemen er altijd hemelbestormende ’anti-establishment’ partijen deel aan de verkiezingen. Soms schieten ze als een komeet omhoog – zoals de LPF van wijlen Pim Fortuyn – om daarna weer naar een volgend sterrenstelsel door te schieten. Inderdaad, lichtjaren weg lijkt inmiddels de formatie onder leiding van de ’vliegtuigspotter’  en oud LPF leider Mat Herben. Die is inmiddels zelf in een spaceshuttle gestapt en spot nu vliegtuigen op exoplaneet Kepler 186f zich bevindend in één of andere andromeda-achtige nevel. Die nevel ja, daar zal Mat niet zo snel meer uitkomen….

Maar ziedaar, een nieuwe komeet van Halley is inmiddels fel waarneembaar aan de nachtelijke horizon luisterend naar de naam ’komeet van Minerva’. Na het echec met de corpulente kasgraaiende Henk Otten hou ik mijn hart vast voor de komende Europese verkiezingen. Zou de Minervakomeet alweer snel uit het zicht verdwijnen? Anyway, het wordt hoog tijd om de evenknie van het Forum voor Democratie, de Hongaarse tweestaartige hondpartij – Két Farkú KutyaPárt, KFKP – onder de loep te nemen. Er blijken namelijk nogal wat overeenkomsten te bestaan tussen deze twee ’Don Quichotte’ partijen.

Ten eerste de resultaten bij de laatst gehouden parlementsverkiezingen. In 2017 haalde het FvD 1,5% van de uitgebrachte stemmen, dat leverde Snuf en Snuitje – Thierry Baudet en ’éminence grise’ Theo Hiddema – volgens het systeem van evenredige vertegenwoordiging twee kamerzetels op. In Hongarije scoorde de KFKP 1,6% tijdens de parlementsverkiezingen van 2018. Helaas voor de KFKP bestaat er in Hongarije een kiesdrempel van 5%, zodat de tweestaartige honden hun plasje nog steeds in het park naast het parlementsgebouw moeten plegen. De gesoigneerde Hiddema mag nu al twee jaar naar het ’kamertoilet’, of hij zijn plasje zittend of staand pleegt uit te voeren is mij niet bekend.

Thierry heeft ’iets’ met cultuur en antieke talen zoals het Latijn, in zijn geval een moderne variant, namelijk het ’potjeslatijn’. Ik vermoed dat hij deze taal uit wil rollen over heel Europa, zodat ’we’ met z’n allen één taal spreken en daarmee de culturele verschillen kunnen overbruggen. De KFKP heeft een soortgelijke strategie, de tweestaartige honden willen ’Europewide’ de Hongaarse taal standaard invoeren. Een combinatie van beide lijkt me de ideale oplossing, ’potjeslatinistisch Hongaars’ vervangt alle talen in Europa – althans de Europese Unie – en daarmee ’worden ’alle Menschen Brüder’. Het Europese Unievolkslied moet dan nog wel even in de nieuwe voertaal aangepast worden……

Ook de politieke machtsambities van Baudet en de ’tweestaartigen’ lopen parallel. Thierry roept in navolging van Pim Fortuyn dat hij dé nieuwe premier van Nederland wordt. ‘Niet omdat hij het wil’, maar omdat de nood is hoog en Baudet meent dat hij de laatste reddingsboei is. De KFKP mikt op het winnen van de verkiezingen in alle EU landen in het jaar 2034. Deze ambitie werd afgelopen week officieel op de Hongaarse staatstelevisie bekendgemaakt. Ik adviseer de spindoctors van FvD en KFKP zo snel mogelijk de koppen bij elkaar te steken, want wie wordt er dan kapitein van dit vlaggeschip die de renaissancevloot de juiste kompasrichting wijst? Twee kapiteins op één schip, U kent het verhaal wel……

Zelfs op het gebied van alcohol zijn er aanknopingspunten. Thierry is van nature een bourgondiër en ’degusteert’ bij voorkeur een Franse witte wijn, specifiek een mooi glas Meursault. Vooral het ’bouquet’ van deze wijn schijnt de FvD leider te bekoren, zelfs de tekst op het etiket draagt bij aan de verfijnde ’neus’ van deze godendrank: ’Meur’sault. Bij de KFKP zijn ze ook ’van de alcohol’, in het partijprogramma staat al jaren met stip genoteerd dat alle Hongaren recht hebben op gratis bier. Nu vindt Thierry pils uiteraard ’uilezeik voor plebs’, zelfs de uil van Minerva scheidt hoogwaardigere urine uit, maar dit terzijde. Hoe lossen we dit alcoholprobleem op? In het gezamenlijke FvD/KFKP partijprogramma zal worden vastgesteld dat gratis bier in ieder geval van overheidswege verzekerd moet worden bij het nuttigen van afhaalChineesmaaltijden. Hiernaast zal droge witte Franse kwaliteitswijn verstrekt worden bij bezoeken aan zomerterrassen en tijdens het consumeren van een ’amuse’ voorafgaand aan een copieus diner. Zo ziet U maar, voor alles is een compromis ’uit te dokteren’.

Tenslotte zal Baudet het volgende programmapunt van de KFKP met graagte overnemen, namelijk de belofte van de tweestaartigen voor ’eeuwig leven’. Thierry sloeg zichzelf voor de kop toen hij dit geniale programmapunt gewaar werd. Meteen telefoneerde hij met de bejaarde vos Hiddema, die terstond verrukt reageerde. ’Amice, dit is fán-tas-tisch, nu kan ik tot in de eeuwigheid torenhoge declaraties indien die een dubieus karakter hebben’. Dit was samengevat de vreugdeuitbarsting van confrère Theo(fiel) Hiddema.

Theofiel? Degenen die een fan zijn van de stripboekenreeks Suske en Wiske zullen zich het typetje Theofiel Boemerang kunnen herinneren. Deze wat onhandige sjoemelende stofzuigerverkoper onwikkelt zich in de vele stripuitgaven tot een niets ontziende en op macht beluste schurk. Met Theo zal het toch wel niet zo’n vaart lopen, toch? Ik weet het niet, ik weet het niet. Meldde Hiddema in de Telegraaf – in 2017 – niet het volgende? ’Regel een wapenvergunning, mensen!’. Tja, dat deed hij wel degelijk en dat is voor een advocaat die fel tegen ’eigenrichting’ zou moeten zijn toch een vreemde uitspraak. Ach, maar natuurlijk zijn Fvd’ers  – Hiddema incluis – én de de tweestaartige honden geen schurken. Wat zijn het dan wel? Allemaal blaffende tekkeltjes die tekeer gaan tegen de passerende karavaan. En die karavaan? Die trekt gewoon verder…..

Politiek is de afdeling amusement van de industrie. (Frank Zappa, Amerikaans rockmuzikant 1940-1993)

Ajax heeft helaas zijn ’Waterloo’ gevonden in de championsleague. Als ’pleister op de wonde’ wil ik de voetbalgeïnteresseerden een hart onder de riem steken met een ’troostoverzicht’. We waren getuige van euforische Ajaxoverwinningen en die wil ik nogmaals onder de aandacht brengen. Een heel klein beetje nationalisme kan toch geen kwaad! Wellicht ook voor niet-voetbalfans! Daarom onderstaand de links naar de Ajaxcolumns, de eerste zou ik als laatste lezen………

Ajax ligt er helaas uit! Wat rest is echter een goud omrande herinnering. Hierbij een poging van mijn zijde met als doel de gepijnigde zielen te balsemen……

https://de-toestand-in-de-wereld.com/2019/05/09/ajax-let-it-be/

Op 6 mei 1970 – 49 jaar geleden – won Feyenoord de Europacup 1 als eerste Nederlandse club! Als ’voorproefje’ een korte impressie van de destijds gespeelde finale, want Ajax gaat toch in ieder geval die finale halen. Toch?

https://de-toestand-in-de-wereld.com/2019/05/06/de-cup-met-de-grote-oren/

En alweer ‘stunt’ Ajax op de Europese velden! Over de twee iconen van de historische avond in Turijn, Matthijs de Ligt en Marc Overmars. En over die derde natuurlijk: Christiano Ronaldo.

https://de-toestand-in-de-wereld.com/2019/04/17/matthijs-dooft-het-turijnse-ligt/

Ajax was eenvoudigweg weergaloos! Glimmend van trots – nota bene als Feyenoordfan – zat ik voor de buis. Toen de overigens uitstekend spelende Frenkie de Jong zich een beetje aan ‘galeryplay’ bezondigde moest ik onwillekeurig aan ‘good old’ Gerrie Mühren denken……

https://de-toestand-in-de-wereld.com/2019/03/06/ademloos-ajax-aswoensdag-in-madrid/

Ajax verloor ongelukkig van Real Madrid. Maar wat was hiervan nu precies dé oorzaak? Leest U mijn analyse, want ik weet niet wat Dickie Advocaat en René – Renate – van der Gijp in de studio aan het doen waren. Wedstrijanalyse geven? Naar die blonde Veronicapresentratice koekeloeren zult U bedoelen!

https://de-toestand-in-de-wereld.com/2019/02/14/unlucky-ajax-realistisch-madrid-1-2/

 

Alfred Hitchcock – the master of suspense – draaide zich gisteren geërgerd om in zijn graf. Zo’n wedstrijdverloop als op die achtste mei  van het jaar – onzes Heeren – 2019 had hij in zijn stoutste dromen niet kunnen bedenken. Wederom krijgt een Nederlands team alle lof uit de hele wereld toegezwaaid, aan het einde staan ’we’ meestal met lege handen en ontwaken we de volgende dag met een droge mond en een zware kater. De immer optimistische Johan Cruijff kon echter uit een verloren topwedstrijd zelfs iets positiefs halen. De grote meester verklaarde na de verloren WK finale tegen Duitsland in 1974 dat de hele wereld zich niet Gerd Müller en consorten zal herinneren maar het totaalvoetbal van Oranje. Schrale troost voor U? Zelfs dat niet vrees ik……..

Waar ging het dan mis, is natuurlijk de ’hamvraag’. ’Snor’ Johan Derksen is een ’rebel without a cause’ maar de oude Voetbal International hoofdredacteur had vorige week al gelijk. Derksen meende dat Ajax in de tweede helft in Londen slecht had gespeeld, die Ajaxboys hadden de Tottenhamspelers zoek moeten spelen. De verdediging van de Londenaren lag helemaal open, maar Ajax ging mee in het fysieke gevecht en vergat te voetballen. Tja, ’hou op met dat achterafgelul’ zult U zeggen, dan kijk je de koe in haar kont luidt het ’platte’ Nederlandse gezegde.

Wat rest is een geweldige zegereeks in Europa van een ’jonge hondenploeg’ die wat mij betreft vooral uitblonk in het bijna volmaakt uitvoeren van de vooraf uitgestippelde – en gedisciplineerd uitgevoerde – tactiek. Bijna ja, op het ’moment suprême’ haperde de machine en dat vond dus niet plaats in Amsterdam maar in Londen. Ik begon een beetje vochtigheid aan de voeten te voelen toen Donny van de Beek voor de zoveelste maal in de eerste helft prachtige ballerinabewegingen uitvoerde. Maar echt nat werden mijn sokken van de opmerkingen van René – Renate – van der Gijp in de rust die er 110% zeker van was dat Ajax fluitend de streep zou halen. Tottenham stelde maar weinig voor stelde het bebrilde lachebekje en daarmee deed hij de waarheid toch enigszins geweld aan. Typisch Hollands, Johan Cruijff had over een dergelijke voordelige wedstrijdstand zijn zienswijze toch al meermalen verkondigd: ’je moet de beer niet verkopen voor hij geschoten is’.

8 mei, een historische voetbaldatum. Op deze dag won Feyenoord als laatste Nederlandse club een Europacup, in dit geval de UEFA bokaal. We schrijven het jaar 2002, Borussia Dortmund werd op deze dag met 3-2 verslagen. Dit is dan misschien weer een schrale troost voor Feyenoordsupporters die tijdens de wedstrijd tegen Tottenham, Ajax – ausnahmsweise – een warm hart toedroegen. De Ajaxspelers dienen zich echter meteen weer op te richten, aanstaand weekend volgt de krachtmeting met Fc Utrecht, toevalligerwijs de oude club van Ajaxtrainer ten Hag. Een ezel stoot zich in het gemeen maar één keer aan dezelfde steen, als Ajax ook in deze wedstrijd het ongetwijfeld fysieke spelletje van de Utrechtenaren mee gaat spelen zie ik het donker in. PSV – Fc gloeilamp – zal er dan als derde hond met het been vandoor gaan. Over een nachtmerriescenario gesproken!

8 mei 1970, het Beatlesalbum ’let it be’ wordt aan de muziekwereld gepresenteerd. Misschien zijn deze Beatlesklanken en bijbehorende tekst een balsempje voor de getormenteerde Ajaxziel. Mischien…..

When I find myself in times of trouble, Mother Mary comes to me
Speaking words of wisdom, let it be
And in my hour of darkness she is standing right in front of me
Speaking words of wisdom, let it be
Let it be, let it be, let it be, let it be
Whisper words of wisdom, let it be

Heeft U in Hongarije wel eens een afspraak gemaakt met een metselaar, loodgieter, timmerman of een andere ’klusjesman’? Dan is de kans groot dat één van de volgende ervaringen op U van toepassing is: 1. de betrokkene kwam eenvoudigweg niet opdagen zonder een bericht van verhindering. 2. betrokkene kwam wel opdagen maar twee uur te laat. 3. betrokkene meldde zich de volgende dag en toonde zich verbaasd dat hij zich in de datum zou hebben vergist. Nee, nee, U had natuurlijk de verkeerde datum in Uw agenda genoteerd……

Bekend verhaal? Zo niet, wilt U dan per omgaande het telefoonnummer van Uw ’klusjesman’ aan mij doorgeven, zo’n vakman is zijn gewicht in goud waard! Welke lering valt uit deze ’losse manier van afspraken nakomen’ nu te trekken? Welnu, eerste tip: als U de afpraak met die loodgieter maakt vergewist U zich ervan dat de afspraak bij de klusjesman genoteerd staat. Verder is het handig om de afspraak zogenaamd hoogstpersoonlijk af te stemmen. Als het mogelijk is, laat de ’goede’ man – of vrouw – van tevoren even langskomen voor een koffietje en een eventueel krakelingetje. Tot slot is het ’usance’ in Hongarije om een gemaakte afspraak de dag ervoor telefonisch te herbevestigen. Den Hollandsche inborst zal hiertegen protesteren met als reden ’ik hoef mezelf toch niet te herhalen? Helemaal juist vanuit de gedachte van een polderbewoner, een poestabewoner houdt er vaak andere tradities op na……

In Nederland worden afspraken doorgaans niet herbevestigd, alhoewel ik meen te bespeuren dat de glijdende schaal ook in de Lage Landen is geïntroduceerd. Vaklieden zijn trouwens vaak geen Hollanders meer maar bijvoorbeeld Polen, Roemenen of – ’hoppa’- Hongaren. Tja, tradities zijn niet aan grenzen gebonden natuurlijk. En waar zijn die Nederlandse vaklieden dan gebleven? Die zitten inmiddels ergens achter een computer ander werk te verrichten, afgezien van het feit dat er in Nederland maar weinig meer echt goed opgeleide dakbedekkers, stucadoors etc zijn te vinden. Je moet echt met een lampje zoeken en dan kom je vaak nog bij een Oost-Europeaan uit. Over asperge- en aardbeienplukkers wil ik het al helemaal niet hebben, zou er nog een Hollander bestaan die dergelijke arbeid verricht? Desondanks meent bij voorbeeld de Socialistische Partij bij monde van SP leidster Lilian Marijnissen dat de Nederlandse arbeidsmarkt afgeschermd moet worden van de influx uit Midden- en Oosteuropa. Ja, ja, die fanatieke SP stemmers gaan dan zeker als vanzelf asperges steken in Limburg. Keep on dreaming!

Door het grote tekort aan vakkrachten in West-Europa is het tekort in de ’thuislanden’ als Hongarije en Polen helemaal ’schreeuwend’ geworden. Het renoveren van een badkamertje in een gemiddeld dorp in Zuid-Hongarije kan zo wel eens lang op zich laten wachten, tot groeiende ergernis van de verwende Hollandsche bewoner van dat mooie oude gezinshuis – met grote tuin – op het Hongaarse platteland. En als je dan eindelijk iemand als een speld in een hooiberg gevonden hebt komt die ’goede vakman’ niet eens op het afgesproken tijdstip opdagen. Over de kwaliteit van zijn eventuele werkzaamheden heb ik het dan nog niet eens gehad!

Veel Hongaren bezitten volgens mij een ’hoger heimweegehalte’ dan Nederlanders. Als een in het buitenland werkende Magyaarse timmerman in eigen land de mogelijkheid krijgt om weer een (vak)bestaan op te bouwen zal hij/zij dat niet snel laten. Nog altijd is er srake van een ernstige Hongaarse ’braindrain’ richting het westen, maar de trend zal wellicht nog dit jaar worden gekeerd. Volgens sommige Hongaarse statistici is dat nu al het geval, maar U weet hoe het is met statistieken: alleen de door U zelf vervalste kunnen vertrouwd worden, nietwaar? Feit is dat de Hongaarse lonen/tarieven de laatste jaren fors stijgen, zodat de Hongaarse poesta begint te wenken. De pálinka – gedistilleerd – smaakt op de geboortegrond toch iets beter dan in die kleine pensionkamer in – pak ’m beet – Lutjebroek.

Mocht er met de gemeroreerde tend gebroken worden, dan vrees ik toch voor de snelle bouw van dat geplande fietsschuurtje bij Lilian Marijnissen thuis. En als het schuurtje na veel ’gedoe’ en vertraging eindelijk gereed is, moet Lilian nog maar afwachten of er nog iets kan worden opgeborgen. Misschien is die oude damesfiets van haar tot die tijd al met de noorderzon – of zuiderzon –  vertrokken. Die – fiets – zien we nooit meer terug…….. Voor Lilian blijft geen andere keuze dan op de damesfiets van haar grootmoeder te stijgen, want:

Op een oude fiets moet je het leren!

Als opmaat voor de finale van de champions league die Ajax zeker gaat spelen, hieronder een klein historisch overzicht van de eerste Europa Cup 1 die door een Nederlandse club werd gewonnen. Wat zegt U, Ajax heeft nog niet van Tottenham gewonnen? Daar neem ik alvast een voorschot op! FEYENOORD  was de eerste die de cup ’met de grote oren’ veroverde.  Willem van Hanegem – de één na beste voetballer van Nederland ooit – hield deze trofee trots boven zijn hoofd.

Deze gebeurtenis vond 49 jaar geleden plaats, 6 mei 1970 staat in gouden letters bijgeschreven in de Nederlandse voetbalhistorie en hopelijk komen er binnenkort nog een paar gouden letters bij. Hieronder een kleine impressie van de historische finale. Bron: Historiek.net.

De finale van het prestigieuze voetbaltoernooi vond plaats in het San Sirostadion in Milaan. Naar schatting reisden 20.000 mensen af naar Milaan waar Feyenoord de finalewedstrijd met 2-1 won van Celtic Glasgow.

Feyenoord kwam eerst nog op achterstand. Celtic scoorde uit een vrije trap. Wie dat doelpunt terugkijkt, ziet dat er ook in de wereld van de scheidsrechters de afgelopen decennia wel wat is veranderd. Arbiter Concetto Lo Bello uit Italië bedacht dat een plek achter de muur wel handig was op het moment dat Celtic de vrije trap mocht nemen. De muur voor de neus van Feyenoord-doelman Eddy Pieters Graafland werd hierdoor nog groter. Lo Bello moest zelfs aan de kant springen voor het afstandsschot van Tommy Gemmell.

Tien van de twaalf Feyenoorders die speelminuten kregen in de finale hadden overigens de Nederlandse nationaliteit. Kom daar nu maar eens om. De enige twee buitenlanders waren echter niet de minsten: de Oostenrijker Franz Hasil en de Zweed Ove Kindvall. Laatstgenoemde scoorde in de verlenging en bezorgde zichzelf en zijn club daarmee eeuwige roem. Op de bank zat ook een buitenlander: trainer Ernst Happel van’Kein geloel, Fussball spielen!’. Happel behaalde wel meer successen. In 1978 haalde hij als bondscoach van Oranje de finale van het WK in Argentinië en in 1983 won hij met Hamburger SV zijn tweede Europacup 1 finale.

Opstelling Feyenoord: Eddy Pieters Graafland; Piet Romeijn (107′, Guus Haak), Rinus Israël (c), Theo Laseroms, Theo van Duivenbode; Wim Jansen, Franz Hasil, Wim van Hanegem; Henk Wery, Ove Kindvall, Coen Moulijn.

Forza Ajax!

Zaterdag in Nederland is voor mij ‘marktdag’. Op een andere dag heeft de markt nauwelijks aantrekkingskracht. Dan pas krijg ik het gevoel aan verdiende rust en dat begint al om half acht s’morgens. Vaste marktvrienden, die ik de rest van de week helaas nauwelijks zie, schuiven dan al op dit tijdstip aan op ons favoriete terras, voor koffie en een heerlijke meestal literaire of academische ’small talk’.

Maar de markt is wel aan het veranderen en misschien wel ten goede. Een groot aanbod uit allerlei windstreken, vaak geïntroduceerd door nieuwe Nederlanders, die de boer die zich in ons allen bevindt nu wel laat eten wat zijn maag niet kent.

Maar groente en fruit beginnen er wel erg uniform uit te zien; keurig uitgestald en opgepoetst dat wel. De rotte appel lijkt definitief verdwenen.

De kramen heb ik in de loop van tien jaar groter en groter zien worden en nu zijn het zelfs complete kraamauto’s, die elke marktdag hun waar in enkele handelingen naar buiten persen. Alles gaat steeds efficiënter en gesmeerder en er komt steeds meer jeugd met een bijbaantje achter de toonbank. Het persoonlijke is daardoor een beetje aan het verdwijnen.

Zo niet hier in Boedapest. Op enkele vierkante meters, soms zelfs maar één, ligt een weliswaar niet uitgebreide maar toch voldoende keuze uit groente, fruit en kaas en hetgeen je niet in Nederland ziet, door hen zelf gerookte hammen en worsten op de stalletjes. Zeer kleinschalig en gezien het rommelige karakter beslist uit eigen tuin en slachterij. Van nature bio zou ik zeggen zonder dat zij dit van de toren schreeuwen. Hier maak je nog een gemoedelijk babbeltje met de verkopers, als je het Hongaars beheerst natuurlijk, terwijl anderen rustig staan te wachten. Veel proeven mag en tijd kost nog geen geld.

Maar het grootste verschil met Nederland zit hem in de mensen achter de waren. Je moet je niet verbazen dat er een oud uitziend mannetje of vrouwtje staat bij enkele bossen narcissen of hun zelf geoogste zakjes met variaties aan bonen.

Achter oude kleedjes en zeiltjes, met daarop een verroest weegschaaltje, staat iedereen gebroederlijk door elkaar.

Met een Nederlandse achtergrond denk je dan al snel aan mogelijke noodzaak uit armoede.

Bij een tafel met zelfgemaakte borduurwerkjes wordt mijn vrouw Zsuzsa vertederd door de combinatie van zuiverheid van handel en ouderdom van het oudje. Omdat wij, vanuit de Hongaarse familie geschonken, al zoveel hiervan bezitten, kopen we niets maar stopt Zsuzsanna haar spontaan en liefdevol een bedrag aan forinten toe, waarop de verkoopster niet geheel door ons verwacht in huilen uitbarst.

’Ik bedel hier niet mevrouw’, zegt het nu gebroken oudje. Ik verkoop hier de lakens die ik zelf afgelopen winter geborduurd heb“. Wij moeten vooral niet denken dat zij op een aalmoes uit is; ze is erg trots op haar handenarbeid en wil beslist zonder tegenprestatie geen geld van ons aannemen.

Dus kopen we toch weer wat om haar, blijkbaar door ons veroorzaakte leed, te verzachten. Een  beetje beschaamd wel lopen we verder.

De ‘oude’ mensen op de Hongaarse markt blijken ook vaak van onze leeftijd te zijn, zij werken dus net als wij, na hun pensioen gewoon door. Maar van altijd op de markt staan in een landklimaat veroudert de huid blijkbaar sneller en blijken de oudjes vaak jonger te zijn dan je denkt.

De koffie hier op een terrasje, smaakt zonder aanwezigheid van mijn zaterdagvrienden ook al anders helaas.

Maar in Boedapest moet je voor de koffie en de vriendschappen niet naar het terras maar naar haar beroemde koffiehuizen.

Thuis werd voorheen geen koffie gedronken vandaar het grote aantal etablissementen buiten de deur. Daar ga ik de komende tijd vaker vertoeven om wat dichter bij de Hongaarse cultuur te geraken.

 

Waalsdorpervlakte

Gaat de dodenherdenking op 4 mei over goed en fout? Nu, alleen al de vraag stellen is een kardinale vergissing. Ik meen dat het verstandig is woordelijk te vermelden waar de dodenherdenking officieel voor staat:

“Tijdens de Nationale Herdenking herdenken wij de Nederlandse oorlogsslachtoffers. Allen, burgers en militairen die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, en daarna in oorlogssituaties en bij vredesoperaties.”

bron: Nationaal Comité 4 en 5 mei

Een ieder herinnert zijn of haar doden op basis van deze defintie op eigen gekozen wijze. De twee minuten stilte om 8 uur is daar een onlosmakelijk onderdeel van die met respect bejegend dient te worden. Het gaat dus om NEDERLANDSE oorlogsslachtoffers die zijn omgekomen, dus ook om Nederlandse militairen die zijn omgekomen bij de poltionele acties in het huidige Indonesië. Uiteraard ben ik me ervan bewust dat dit een eufemistische uitdrukking is voor een in feite koloniale oorlog gevoerd en geleid door Nederlanders. De herdenking geldt ook voor de toen nog Indische Nederlanders die in deze oorlog zijn omgekomen en zelfs voor de ’overgelopen’ Poncke Prinsen die besloot om te gaan vechten voor de Tentara Nasional Indonesia.

En wat te denken van de 121 dodelijke Nederlandse slachtoffers die zijn omgekomen in de Korea-oorlog in de beginjaren vijftig. Hadden wij, Nederlanders daar ook overigens maar iets te zoeken? Was dat geen foute oorlog waar ’wij’ mede in verstrikt raakten? Uiteraard mogen deze vraagtekens geplaatst worden, maar dat doet er niks aan af dat we deze slachtoffers niet zouden herdenken. De doden kunnen geen oordeel meer uitspreken over het doel waarmee zij in een oorlog zijn gestuurd en overgens doet dit er ook helemaal niet toe. De communicatie van overheidswege en van het Nationaal comité 4 en 5 mei zou wat mij betreft op deze kern van de dodenherdenking geconcentreerd moeten worden. In 2012 beargumenteerde de burgemeester van Vorden dat ook Duitsers en Duitse soldaten herdacht moeten worden in het kader van verbroedering met de Duitsers. Op zichzelf een nobel streven, maar de vierde mei gaat niet over verbroedering met andere volken, het gaat nogmaals om de Nederlandse oorlogsslachtoffers.

In dit verband was de geplande lawaaidemonstratie op – vorig jaar op 4 mei precies om 8 uur – van de activist Meijerink natuurlijk een gotspe. In eerste instantie omdat het getuigde van een grenzeloze respectloosheid voor de oorlogsslachtoffers – zelfs voor diegenen waar hij voor meende te moeten opkomen – maar vooral omdat hij oneigenlijke argumenten hanteerde. Het gaat niet aan of Nederlandse militairen in de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog oorlogsmisdaden hebben gepleegd of niet, de dodenherdenking bevat geen morele component.

Meijerink – die in het verleden tot 6 weken cel is veroordeeld voor openlijke geweldpleging en poging tot zware mishandeling – is een notoire aandachtstrekker met pathologische trekken. Eerst probeerde hij via een kort gedingrechter zijn lawaaidemonstratie geaccordeerd te krijgen en toen dat niet lukte klaagde hij gefrustreerd over zogenaamde koloniale rechtspraak. Met deze kortgedingprocedure maakte Meijerink zich naar mijn mening evident schuldig aan rechtsmisbruik, er zijn democratische landen waar zulks niet toegelaten is. Maar het trieste van Meijerink’s actie was dat hij onevenredig veel aandacht kreeg in een periode waarin het om respectvol herinneren aan oorlogsslachtoffers gaat EN dat hij mensen a priori de stuipen op het lijf joeg die aan de dodenherdenking op de dam wilden deelnemen. Iedereen herinnert zich nog de ’damschreeuwer’ die tientallen gewonden veroorzaakte, de Koninklijke familie moest zelfs in veiligheid worden gebracht. Wellicht zou wettelijk moeten worden ingevoerd dat Nederland op 4 mei om 8 uur twee minuten lang als ’stiltegebied’ geldt. een ieder die opzettelijk lawaai maakt op dit tijdstip kan op basis van deze wet vervolgd en veroordeeld worden.

Is voorgaand voorstel een beperking van onze grondrechten of op ons heilige recht op vrije meningsuiting? Ik dacht het niet. Het is meer een wettelijke bevestiging van het respect dat iedere inwoner van Nederland dient te hebben voor de dodenherdenking. Ja, zult U zeggen respect dwing je niet af met harde regeltjes en dat is zeker waar. Hiermee kom ik op de beladen term ’vrijheid’. Vrijheid beleven in een democratische samenleving is in gevaar als ik, door het uitoefen van mijn vrijheid de ander in zijn vrijheid belemmer. In de steeds meer gepolariseerde samenleving is dit niet alleen een actueel ,maar zelfs een acuut probleem.

Gaat de dodenherdenking overigens over vrijheid? Het klinkt wellicht merkwaardig, maar nee, niet in eerste instantie, het gaat om het respectvol herdenken van de slachtoffers. Dat velen deze herdenking koppelen aan de herwonnen vrijheid van Nederland in 1945 afgewongen door de geallieerden is uiteraard toegestaan. De dodenherdenking is nationaal maar tevens strikt persoonlijk. Zelf moet ik tijdens de twee minuten vaak denken aan die dappere Nederlandse piloten die met hun Fokker D21 jachtvliegtuigen de Duitse overmacht te lijf probeerden te gaan. De jeugdboeken van Klaas Norel – bijvoorbeeld ’Engelandvaarders’ – heb ik in mijn jeugd talloze malen verslonden. Maar ik denk ook altijd aan mijn eigen vrijheid, dat ik dankzij mijn gevluchte ouders – die naar Nederland vluchtten vanwege de neergeslagen opstand door Sovejettanks in Hongarije1956 – in echte vrijheid heb kunnen opgroeien. Alles went, zelfs hangen luidt het spreekwoord en dat geldt dus ook voor vrijheid. Maar het is essentieel voor het voorbestaan van de democratie dat het besef van die – vaak voor kennisgeving aangenomen – vrijheid levend wordt gehouden. You don’t know what You got till it’s gone! En zo is elke dodenherdenking voor elk mens anders, dús uniek.

Nationale dodenherdenking in de 21e eeuw. De opdracht van een ieder is de zuivere gedachte en betekenis van 4 mei levend te houden. De media stonden de afgelopen week bol van allerlei oordelen, getuigenissen, meningen etc. wat de vierde mei OOK zou kunnen betekenen. Maar beste opinieleiders en andere buitenlui, de dodenherdenking heeft maar één kernbetekenis, laten we die met z’n allen koesteren.

We fall, we break, we fail. But then, we rise, we heal, we overcome