(ten aanzien van de foto: wie staat daar achter de nieuwe burgemeester?)

Tja, als columnist moet je ook wel eens door het stof. Ondanks mijn verwachting – en die van alle ’zogenaamde politieke kenners’ – heeft Gergely Karácsony het toch geflikt! Wat voor onmogelijk werd gehouden is gelukt: met een ruime meerderheid troefde Karácsony de oude vos István Tarlós af. De – in naam – onafhankelijke Tarlós, maar zwaar ondersteund door de Orbánpartij werd ruim voorbij gesteefd door een kandidaat die voor het ongeluk geboren scheen te zijn. Zo ziet U maar, columnisten – zoals ik – moet je nooit vertrouwen………

De verwachting was dat niet alleen trouwe Fideszstemmers op Tarlós zouden stemmen, maar ook zo’n 30% van de Boedapester burgers die een broertje dood hebben aan elke ’Fideszer’. ’Pater Familias’ Tarlós had alle papieren in handen en toch ging het mis. Is dit een Hongaars politiek – ’Rubik cube’ – onoplosbaar raadsel? Achteraf niet nee. Maar dat is ’de koe in de kont kijken’ zult U zeggen. Daar heeft U inderdaad 100% gelijk in, toch is het interessant naar de redenen achter deze daverende verrassing te kijken.

In eerste instantie hebben de 90.000 stemgerechtigde buitenlanders met Boedapest als domicilie voornamelijk op Karácsony gestemd. Lajos Kósa, de Fidesz campagneleider meende dat de ’crux’ van de nederlaag te vinden is in het stemgedrag van die buitenlanders. Kinderachtg hoor, zonder die stemmen had Tarlós misschien ’net aan’ gewonnen, maar de echte reden van het verlies voor de centrale Fideszregering ligt toch echt op een ander vlak.

Met minimaal 70%, ja 70% had de vertrekkende burgervader moeten winnen en dat is dus NIET gebeurd. Karácsony is gewoonweg in zo’n ultieme underdogrol geduwd dat de Boedapester burgers op enig moment sympathie voor hem gingen opbrengen. Vlak voor de de voorverkiezingen voor een gezamenlijke oppositiekandidaat toverde oud premier Ferenc Gyurcsány plotsklaps een eigen kandidaat uit zijn hoge hoed. Olga Kálmán, een oud verslaggeefster/TV interviewer werd naar voren geschoven als dé vlaggendraagster voor de oppositie. Op de muppetzender ATV liet Gyurcsány zich bijzonder laatdunkend uit over de arme Gergely. Kálmán moest de uitdaagster van Tarlós worden.

Toch wist Karácsony in de voorverkiezing Kálmán te verslaan, Gyurcsány stond erbij en keek ernaar. In de dagen daarna hield hij zich eerst op de vlakte waarna hij zich toch schoorvoetend achter Karácsony’s burgemeesterkandidatuur opstelde. Eindelijk een klein overwinninkje voor de geplaagde bebrilde Gergely die hortend en stotend zijn campagne hervatte. Intussen voerden de stoottroepen van Orbán voortdurend aanvallen uit op de integriteit van Karácsony. Niet verwonderlijk overigens, Karácsony is net zo goed onderdeel van de bestaande politieke nomenklatoera als de Fideszers zelf. Een parkeerschandaal werd in de deelgemeente waar Karácsony burgemeester is breeduit gemeten, terwijl in de rest van Boedapest nog veel meer gelden uit de parkeerautomaten in de zakken van de politici verdwijnen. ’Boter op het hoofd’ tactiek van Fidesz die veel kiezers haarfijn in de smiezen hadden.

Op de TV zenders onder mediacontrole van de Orbánisten konden ze de eerste binnenkomende uitslagen niet geloven. Al die politieke analisten hebben het bij het verkeerde eind gehad, je kon de teleurstelling van hun gezicht ’aflepelen’. Gyurcsány, nog steeds de financiële suikeroom van de oppositie – dus met de meeste macht in handen – heeft een tactiek gevolgd die per ongeluk heeft gewerkt. Het bleek een soort ’blessing in disguise’ te zijn. Gyurcsány’s ’Judasverraad’ met zijn kandidate Olga Kálmán heeft de ’anti-Gyurcsányisten’ in Boedapest gemobiliseerd. ’Alleen maar om Gyurcsány een hak te zetten steunen we die arme underdog Karácsony’. Dat was naar mijn mening de sfeer die bij linkse stemmers is ontstaan. Vooral bij de stemmers die een half jaar geleden zich voorgenomen hadden om of niet te stemmen, of om sowieso op Tarlós te stemmen. Maar alleen in het geval Tarlós, in andere gevallen gaat hun stem altijd – zoals bij de parlementsverkiezingen – naar een (linkse) oppositiepartij. Dan was de 70% overwinning van Tarlós een feit geweest. Nu heeft de krakkemikkige Judastactiek van Gyurcsány toch zijn vruchten afgeworpen. Tegen wil en dank. In eigen huis zal hij zijn ’sublieme moves’ uiteraard breed uitmeten. En in de media natuurlijk. Die anti Gyurcsány stemmers komen overigens van een koude kermis thuis, in feite hebben ze hun stem op de oud socialistische premier uitgebracht……….

Want wie stond er met een van opwinding rode kop vlak achter de kersverse burgemeester Karácsony tijdens zijn overwinningsspeech? ’Onze’ Ferenc natuurlijk. ’A moment of glory’ voor de valse slang die Gyurcsány blijft. Het is zijn tweede natuur. Niet? Ok, eerste natuur dan.

Voor Viktor Orbán waren de druiven zuur, het Boedapester bastion is eraan, zelfs in de gemeenteraad is de Fideszmeerderheid ’foetsie’. In de grote steden zijn er tevens scheurtjes zichtbaar, alhoewel in de meerderheid van die steden er nog steeds sprake is van een Fideszfort. Troost voor de kleine premier is dat op het platteland de steun voor zijn partij – nog – verder is gegroeid. Landelijk gezien haalt de Fidesz bij elkaar geteld nog immer een comfortabele meerderheid. Maar in één van de grotere torens van het Orbánkasteel woont nu wel een ongenode gast.

Werk aan de winkel dus voor de Hongaarse regeringspartij. De ’verdeel en heers’ meester Orbán zal de gelegenheid aangrijpen voor een kleine bijltjesdag. Een aantal regionale partijbaronnetjes zal op een op een doodlopend zijspoor belanden. Hopelijk is het ook een alarmsignaal voor Orbán om de excessen van een aantal partijgenoten/oligarchen aan te pakken. En om op het gebied van de rechtsstatelijkheid stappen te maken. In de goede richting AUB! Dit alles lijkt me zeer wenselijk om in 2022 wederom een absolute meerderheid te behalen. Want Fidesz is er en blijft er, daar helpt geen lieve moeder aan.De scherpe kantjes er nu maar eens een keer afhalen Viktor! En snel een beetje!

Tenslotte rest mij een felicitatie aan het adres van Gergely Karácsony. Kom op jong, rug een beetje recht houden en Ferenc Gyurcsány regelmatig een schop onder zijn achterste geven. Hij staat flink in het krijt bij je!

Aan vriendschap heb je iets in alle andere zaken dan politiek en liefde.(William Shakespeare, Engels toneelschrijver, 1564 – 1616)

Welke taal heeft niet unieke zegswijzen? Ik heb een tiental Hongaarse (tegeltjes)wijsheiden/gezegdes op een rijtje gezet. Wel lezen, beste lezer! Elke klik levert immers een paar centen op en van de wind kan ik niet leven, of zoals de Engelsen zeggen: ’I can not live from the wind’!

Daar gaan we:

1. nem a saját farkával veri a csalánt. Letterlijke vertaling: hij slaat de brandnetels niet met zijn eigen staart. In de wat meer ’barbaarse’ versie wordt in plaats van staart regelmatig de uitdrukking ’jongeheer, lul(letje) of pik gehanteerd. De ’pointe’ van dit amusante gezegde is dat de persoon in kwestie niet onnodig zichzelf in problemen brengt. Tja, als je jongeheer inderdaad tussen de verse brandnetels terecht komt lijkt me dat allesbehalve een orgastisch genoegen.

 

2. Magyarorság a saját határai hoz határozó. Letterlijke vertaling: Hongarije grenst aan zijn eigen grenzen. Leuker vind ik de volgende ’vrije’ vertaling: Hongarije grenst aan zichzelf. De achtergrond van deze trieste waarheid is gelegen in het Verdrag van Trianon gesloten in 1920. Of beter: het dictaat van……Tot de start van de Eerste Wereldoorlog waren alle huidige grensgebieden met Slovenië, Kroatië, Servië, Roemenië, Oekraïne, Slowakije en Oostenrijk alle Hongaars territorium.

 

 

3. A korrupció az, amiből kihagynak. Letterlijk vertaling: corruptie is datgene waar JIJ buiten wordt gelaten. Een ijzersterke ’one-liner’ van de communistische humorist Géza Hofi die zo’n beetje de persoonlijke hofnar van de toenmalige leider János Kádár was. Hofi die nooit door het door Kádár bepaalde glazen plafond heen brak was de uitlaatklep voor veel Hongaren die achter hun ijzeren gordijn bivakeerden. Maar ook voor de ’communistenkameraden’ die op deze manier zich op de dijen kletsten om hun eigen onvermogen. Dat weerhield de ’Kádáristen’ er overigens niet van de volgende dag met een ’pálinkakater’ de politieke gevangenen weer een pak slaag te geven……

 

4. Sírva vigad a magyar. Letterlijk vertaling: huilend maakt de Hongaar zich vrolijk. Een zeer markante Hongaarse uitdrukking. Tja, voortbordurend op het cliché dat de Hongaar depressief, melancholiek, nostalgisch en emotioneel zou zijn. Een echte Hongaarse ’buli’ – feestje – wordt besloten met het gezamenlijk zingen van liederen over liefdesverdriet, verlies van een naaste, vervlogen oude mooie tijden en wat al niet meer. De pálinka,wijn en tranen vloeien dan rijkelijk en men valt elkaar schokschouderend in de armen. Beetje overdreven gesteld allemaal? Elk cliché bevat een kern van de waarheid………

 

 

5. Kolbászból van a kerités. Letterlijke vertaling: de omheining is van ’kolbász’ (Hongaarse worst). Als het met iemand dusdanig voor de wind gaat dat zelfs zijn tuinhek is gefabriceerd van deze Hongaarse lekkernij, dan heb je het echt voor de ‘bakker’. Zelfs de gebraden duiven vliegen je dan in de mond. Deze Nederlandse uitdrukking is overigens impactvoller. De kolbász’ moet er immers nog eigenhandig van het hek worden afgescheurd, voor de gebraden duiven hoeft men slechts ’den mond te ontsluiten’.

 

6. Az ördögöt a falra festeni. Letterlijke vertaling: de duivel op de muur schilderen. De uitdrukking wordt meestal in de waarschuwende vorm gebruikt. Je moet de duivel niet op de muur schilderen, hoor! Het is eigenlijk de beeldende versie van de ’zichzelf vervullende profetie’. Als je het onheil vreest en het voortdurend benoemt verschijnt die duivel vanzelf in je huiskamer. Als een duveltje uit een doosje. In dit seizoen is het verstandiger een herfstdoos te creëren. Met behulp van een oude schoenendoos, wel op op het einde een rond gaatje erin snijden. En hup, klaar is je ’kijkdoos’. De ’Rien Poortvliet’ kaboutertjes hebben de duivel al voor U verjaagd!

 

 

7. Annyit ér mint halottnak a csók. Letterlijke vertaling: het is zoveel waard als een kus voor een dode. Dit is het advies voor degene die een activiteit wil ondernemen die bij voorbaat tot mislukken is gedoemd. In Nederland zou men zeggen: spaar je de moeite! Deze Hongaarse versie is een tikje morbide maar wel ’to the – dead – point.’

 

8. Örül mind majom a farkának. Letterlijke vertaling: hij/zij is blij als een aap met zijn staart. Hier dient bij vermeld te worden dat het Hongaarse woord ’staart’ net zo goed een andere betekenis kan hebben. Welke? Ok, ik maak het U te gemakkelijk. Maar bestaat er in dit verband ook een Nederlandse uitdrukking? Misschien deze: hij/zij is zo blij als een kind! In Engeland ’jumpen ze van joy’. Volgens mij voerde een megalomaan, warhoofdige, narcistische Engelsman nog niet zo lang geleden deze beweging uit. Wie? Boris Johnson natuurlijk en wel op het moment dat hij premier werd van het Verenigd Koninkrijk

 

 

9. Mozogni mint sajtban a kukac. Letterlijke vertaling: bewegen als een worm in de kaas. Wordt nog vaak door moeders gebezigd over hun jonge kroost dat maar niet stil op de stoel kan blijven zitten, bijvoorbeeld tijdens de traditionele zondagslunch. Maar de uitdrukking is ook van toepassing op volwassenen die immer haast hebben en niet meer dan 10 seconden op ’hun kont’ kunnen zitten. Je zou dus verwachten dat in deze ’jachtige tijd’ het kaas/wormjargon vaker gebruikt wordt. Nee hoor, ook Hongarije doet mee in de trend van populaire Engelse one-liners als ’just do it’. Schijnt van ene meneer Nike te zijn.

 

10. Jobb kurvának lenni, mint szegénynek. Letterlijke vertaling: Het is beter hoer te zijn dan arm. Vind ik wel een mooie afsluiter van dit overzichtje. Wel wil ik om ’positief discriminatoire’ redenen nog een aanvulling geven: het is beter gigolo te zijn dan arm! De mannen mogen natuurlijk niet vergeten worden, toch? En ’what about’ transgenders? Ok: het is beter transhoer/transgigolo te zijn dan arm. Voor de Nederlandse spoorwegen maakt het allemaal niet meer uit, in plaats van ’dames en heren’ roept de stationspeaker nu ’beste reizigers’ Hoezo nou ’best’? Is elke reiziger een beste reiziger? Wel als het transhoeren/transgigolo’s betreft natuurlijk.

Want Johan Cruijff zei het lang geleden al treffend: je moet de punten wel dáár op de ’i’ zetten waar ze horen. Waarvan akte!

Loopt de zaak dan toch uit de hand in Hongkong? Heeft Carrie Lam de gang van de Hongkongers naar de slachtbank nu definitief aangekondigd? Het diepwrede Chinese regime heeft in ieder geval een macaber gevoel voor humor gehad bij de aanstelling van deze mevrouw als hoogste bestuurder van Hongkong. Ik vrees echter voor toeval, want hebben Chinezen niet hetzelfde humorgevoel als Duitsers?

Tijdens haar wekelijkse persconferentie meldde Lam gisteren het volgende: ’ik heb nog altijd het gevoel dat we zelf oplossingen moeten vinden. Zelf? De trekpop van Peking die meldt dat Hongkong eigen beslissingen mag/kan nemen? De Carrie Lam ‘aan een touwtje’ moet wel getooid zijn met een enorme Pinocchioneus! Het – politieke – verleden van deze dame bewijst overigens dat ze niks heeft met wat ook maar in de verte op democratie lijkt.

Openlijk sluit Lam de ’geweldoptie’ van Peking niet meer uit en daarmee is de crisis in de voormalige Britse kroonkolonie een nieuwe fase ingegaan. Tegenwoordig ergeren we ons op het Europese vasteland groen en geel aan die Britten die van het Brexitdossier een armetierig zooitje maken. Maar in 1997 – het jaar dat de Britten de Hongkongers uitleverde aan de moorddadige Chinese machthebbers – was het Verenigd Koninkrijk al geen schim meer van de voormalige natie die heerste over de wereldzeeën. Nooit, nee nooit hadden – door het verlies van de koloniën – getraumatiseerde Britten zonder democratische garanties Hongkong terug moeten geven aan het ’gele gevaar’. Sterker nog, teruggave had nooit een optie mogen zijn. In 1997 hadden de ’geallieerde’ krachten – USA met alle NAVO landen, ja zelfs met eventuele ondersteuning van Rusland – nog de macht gehad om die p…chinezen een beentje te lichten. Maar ja, no use crying over spilled milk…..

Maar, er is nog een lichtpuntje in deze donkere tunnel. Lam meldt dat de noodwet die gezichtsbedekking voortaan verbiedt in Hongkong ’voorlopig nog niet wordt ingezet’. Wat een overwinning voor al die Nederlandse mensen en organisaties – zoals Amnesty International – die fel gekant zijn tegen de ’boerkawet’ die onlangs is ingevoerd in de polder. En wat een opluchting zal dit wereldwijd opleveren voor de Islamitische beweging. Alhoewel? Bij het daadwerkelijk invoeren van het verbod had Trump misschien Saoedi- Arabië kunnen vragen een inval te plegen op het Chinese eilandje. ’Bijeffect’ op termijn zou dan wel zijn dat in 2029 alle vrouwelijke Hongkongers verplicht met gezichtsbedekking op straat moeten rondlopen. Ach, ’it comes with the job’ zullen we maar zeggen.

Ok, alle gekheid op een Chinees stokje, Hongkong zou een waterscheiding kunnen veroorzaken in de wereld. Als Trump en zijn trawanten zouden accepteren dat de bloeddorstige Chinezen Hongkong definitief inlijven in hun terreurstaat is het hek van de dam. Waarom? 1. China weet dat het geopolitiek zelfs wegkomt met een dergelijke overname en kan rustig verder bouwen aan de ’world wide’ Chinese zijderoute. Het lijkt me geen understatement dat over 100 jaar in de geschiedenisboeken wordt vermeld dat 2019 het jaar was dat de Verenigde Staten defintief de strijd om de wereldheerschappij hebben opgegeven. En daarmee de strijd voor een enigszins acceptabele democratie. Democratie? wat is dat vraagt Trump zich – overigens – voor het slapen gaan in zijn fris gestreepte pyjama af. 2. voor andere ’vleesetende’ landen als Iran, Saoedi-Arabië, Rusland etc is het opgeven van Hongkong het bijna hemelse teken om voor te gaan op de expansieweg die ze al sedert tijden hebben ingeslagen…

Er zijn gelukkig nog volksstammen – jonge – Hongkongers die het gele gevaar onder ogen zien.Het lijkt een strijd van David tegen Goliath. Daarom is het nu van – letterlijk – levensbelang dat ’wij in het vrije westen’ met alle beschikbare middelen deze strijd ondersteunen

Ach, hoor ik de onverschillige naïeveling al zeggen: het loopt echt niet zo’n vaart met die Chinezen hoor! Oh nee? Vraag dat maar aan de Oeigoeren!

Give Hong Kong to an Artist. He can use it. It can be poetised (van ene Baris Gencel, ik kon verder geen informatie over deze persoon vinden. Ik vind het wel een aardige afsluiting…….)

Bijgaand: artikel NOS

NOS Nieuws buitenland 8 oktober 2019

Leider Hongkong: Chinees leger kan ingrijpen als opstand uit de hand loopt

Carrie Lam, de hoogste bestuurder van Hongkong, sluit niet uit dat het Chinese leger ingrijpt als de protesten in de stad verder uit de hand lopen. Dat heeft ze gezegd op haar wekelijkse persconferentie.

Gevraagd of Lam de Chinese regering in Peking om hulp zou vragen om de demonstraties onder controle te krijgen, zei ze nog altijd de hoop te hebben om zelf tot een uitkomst te komen. “Ik heb nog steeds sterk het gevoel dat we zelf de oplossingen moeten vinden. Maar als de situatie heel erg wordt, dan kan geen enkele optie worden uitgesloten.”

Lam zei verder dat ze niet van plan is om de noodwet waarmee gezichtsbedekking is verboden in te zetten voor extra maatregelen. Die wet werd vrijdag van kracht om het makkelijker te maken voor de autoriteiten om demonstranten te herkennen en op te pakken.

Hevige rellen

In Hongkong wordt nu al vier maanden gedemonstreerd. Aanvankelijk tegen een omstreden uitleveringswet, die inmiddels is ingetrokken. Later groeide het protest uit tot een bredere beweging tegen de invloed van Peking. Ook tegen Carrie Lam en haar medebestuurders is fel geprotesteerd.

Afgelopen weekend, na het verbod op gezichtsbedekking braken hevige rellenuit waarbij winkels en metrostations in vlammen op gingen. De autoriteiten waarschuwen dat ook vandaag nog metrostations dicht zullen blijven, omdat die te zwaar zijn beschadigd. Ook de komende dagen worden weer demonstraties verwacht in Hongkong.

Nee, dit artikel gaat niet over de polemiek rond de term ’Gouden Eeuw’. Het enige wat ik er over kwijt wil is dat het in links(ige) kringen  tegenwoordig usance is dat wij, Nederlanders zich voor alles wat er zich in het verleden heeft afgespeeld moeten schamen en dat geldt nu ook al voor de bloeiperiode in de 17e eeuw die – historisch gezien – als Gouden Eeuw wordt aangeduid. Onlangs schrapte het ’Amsterdam museum’ deze uitdrukking omdat ’deze vlag de lading niet meer zou dekken’. De periode in de lage landen tussen de jaren 1384 en 1482  – tegenwoordig grotendeels Nederland – wordt uit historisch perspectief omschreven als de ’Bourgondische periode’. Ik stel voor ook deze ’schandalige’ term onverwijld bij het grofvuil te zetten. Waarom? Het woord bourgondisch impliceert immers dat er in deze jaren genoeg voedsel en drank voor de gehele bevolking voorhanden was. In die tijd at iedereen zijn buikje vol onder het genot van liters wijn uit de Bourgognestreek. Dit terwijl –zoals de ’fatsoenrakkers’ het van de daken schreeuwen – het arme ’plebs’ werd uitgebuit en op een houtje moest bijten. Ziet U, nu heb ik er alweer teveel over gezegd.

Indien U een beetje tijd heeft adviseer ik het lezen van de twee bijgevoegde artikelen onderaan deze column. Deze verschenen onlangs in NRC en boden mij inspiratie voor het schrijven van mijn betoog. Het eerste artikel van Paul Scheffer – hoogleraar Europese Studies – las ik met toenemende jaloersheid. Een regelrechte ’eye opener’ die zo goed als alle zenuwen in de Nederlandse samenleving blootlegt. Zo’n artikel had ik graag willen schrijven……

Nederland is gewoon een pakketje schroot met een dun laagje chroom, daar komt het op neer. Scheffer: de mocro maffia is het voorbeeld van geslaagde integratie’. Een confronterende en snoeiharde conclusie die helaas op waarheid is gestoeld. Ten eerste: het Nederlands belasting(paradijs)systeem trekt niet alleen multinationale brievenbussenfirma’s aan maar ook criminelen die zich ’bij ons’ als een vis in het water voelen. Dit is ook ’fysiek’ het geval, in de ’multi culti’ omgeving van Amsterdam, Rotterdam etc komen alle ’rassensmaken’ bijelkaar. Geel, wit – ik zeg geen blank hoor! – , donker, Slavisch, Indiaa(ns), creools, het is één grote smeltkroes. Opgaan in de menigte is in de randstad een fluitje van een cent. Op zichzelf is met een kleurrijke samenleving niets mis,  ‘in combinatie met’ levert het echter een giftig mengsel in diezelfde smeltkroes op. De ingrediënten die het mengsel definitief giftig maken veroorzaken – als ’slagroom op de taart – de Nederlandse multinationale banken. Controle op herkomst van bancaire transacties is – soms – gecompliceerd, maar doenlijk, de praktijk is dat ’grote jongens’ als de ING eigenlijk helemaal niet geïnteresseerd zijn in mogelijke fraude. waarom niet? De geldhandel met dubieuze lieden is uiterst luctratief, die 775 miljoen euro boete die ’onze nationale trots’ ING onlangs moest dokken is een druppel op de groeiende plaat. Ralph Hamers – topman ING – deed een plas en alles blijft zoals het was……

Ten tweede de omineuze Nederlandse  term ’gedogen’. Net als de uitdrukking ’gezelligheid’ is vertaling in het Duits, Engels etc eigenlijk niet te geven. Laten we de proef op de som nemen in ’google translate’. In het Duits: gedogen = tolerieren, in het Engels verschijnt ’tolerate’ op het beeldscherm. Maar ’iets’ tolereren betekent toch wat anders meen ik. Net als ’polderen’ is gedogen een exclusief Nederlands werkwoord. waarom? omdat de (niet) handelingen voortvloeiend uit ’gedogen’ exclusief in ’ons’ Koninkrijk vookomen. ’We’ gedogen’ drugsconsumptie, coffeeshops, cocaïnegebruik in de lunchrooms aan de Amsterdamse zuidas, boerkadraagsters, schofterig ’scootermarokkaantjesgedrag’ tegen blonde meisjes, nalatig en mogelijk strafrechtelijk gedrag van UWV medewerkers en zo meer. ’We’ gedogen zelfs dat leraren in de klas de holocaust niet meer bespreken vanwege mogelijk agressieve reacties van leerlingen. Welke leerlingen dan? Vul maar in…….Tenslotte gedogen we zelfs dat op – door de Nederlandse staat gefinancierde –  Islamitische scholen de Nederlandse normen en waarden met voeten worden getreden  Over de haatimams die zogenaamd niet strafrechtelijk vervolgd zouden kunnen worden vanwege hun haatpreken heb ik het maar even niet. Zelfs ’slapzak’ Youp van ’t Hek – onze nationale moreelnar – schrijft en praat maar liever niet meer in satirische termen over de Islam. Hij meent desgevraagd geen zin te hebben in een mes tussen de ribben. Een soort omgekeerd gedoogbeleid. Zou ik me toch bijna kwaad maken!

Nederlanders doen vaak lacherig als het om het volkslied – Wilhelmus – gaat. De vurige wens van voormalig CDA leider Buma om het Wilhelmus als verplichte lesstof op tenemen in de basis leerstof is er onlangs niet doorgekomen. Blijven ons in ieder geval de leerlingen bespaard die proestend van het lachen het volkslied debiteren. Met voorgaande heb ik op zichzelf geen moeite, het Wilhelmus is qua melodie, maar vooral qua tekst een, een…… Tja, hoe zou ik het Wilhelmus moeten omschrijven? Laten we het houden op een wrede grap van voormalig Koningin Wilhelmina die ons dit ’volksliedgedrocht’ door de strot heeft geduwd. Wél geven ’we’ met deze houding  mede/Nederlanders van niet-Nederlandse origine aan dat het met die Nederlandse identiteit – en het Nederlandse zelfbeeld – wellicht toch niet zo ’snor’ zit. En dan druk ik me nog zeer eufemistisch uit. In Nederland wordt door de Nederlanders het Wilhelmus nog net gedoogd. Wanneer dan? Bij voetbalwedstrijden van het Nederlands elftal. Need I say more?

Feitelijk is Nederland altijd een land geweest van ’voortdurend naar links en rechts lullen en in de tussentijd gewoon lekker de zakken vullen’. Een exemplarisch voorbeeld hiervan is de laatste lezing van onze ’visionair’ Mark Rutte voor een gezelschap van de Atlantische Commissie. Nederland probeerde in het begin van de vorige eeuw als neutrale natie buiten het oorlogsgeweld te blijven. Met meer geluk dan wijsheid bleven we tijdens de Eerste Wereldoorlog buiten schot. Dat trucje probeerden we in de jaren dertig wederom op te voeren, helaas de Duitsers overliepen de Hollandse polder binnen een week. Waar was de Nederlandse krijgsmacht? Ach, die paar vliegjes van die Fokker D21 jachtvliegtuigen? In de jaren dertig hadden in het lage land de pacifisten en kooplieden het al voor het zeggen. Maar vooral de kooplieden.

Tja, Mark z’n ’lullepotje’. In het bijzijn van profesionele jokkebrok Pete – Pinocchio –  Hoekstra, de VS ambassadeur in Nederland stak hij de loftrompet over Trump cum suis. Zijn vriend Donald’s kritiek vond hij in een aantal gevallen – de VN, de Wereldbank, de wereldhandelsorganisatie WTO, de mensenrechtenraad – in de ’kern’ terecht en hij toonde veel begrip voor Trump’s houding ten opzichte van de NAVO en de NAVO-landen. De meeste Europese lidstaten – Nederland incluis –komen de beloofde bestedingen– de befaamde 2% regeling – in hun krijgsmacht niet na. Veelal ’not even close’. Maar daar had de immer chicanerende Rutte wat op gevonden. ’Eerlijk is eerlijk, ook wij halen de 2% uitgavennorm – van het nationaal inkomen, red.- niet, zelf niet in 2024’. De Amerikaanse diplomaten vonden het allang goed zo, anders dan veel West-Europese leiders die voortdurend aan het ’Trumpbashen’ zijn ’schmierde’ ons slangenzakenman dat een lieve lust was. En de sluwe Mark weet dat Trump voor het decorum gevoelig is. Ja, wat verwacht je van een Amerikaanse president met een ego zo groot en hoog als ’The Empire State building’.

Rutte is de verpersoonlijking van de Nederlandse internationale marktkoopman. Zakenlieden hebben geen visie – daarvoor moet je volgens onze premier naar de oogarts – behalve de visie van zoveel mogelijk geld verdienen. Nederland als moreel kompas in de wereld? Wat meldde ik ook al weer over dat dun laagje chroom? Doel is om zo weinig mogelijk verantwoordelijkheid en financiële lasten te dragen voor (inter)nationale – (geo)politieke- kwesties/doelen. Aan de andere kant willen we als ’kampioen wereldhandelsreiziger’ wel alle internationale voordelen genieten. Lukt dat niet helemaal zoals gewenst, dan passen we de wet ’een beetje’ aan, et voíla, ons belastingparadijs is geboren. Want commercieel gezien hebben we natuurlijk wel de mentaliteit van een ’rupsje-nooit-genoeg.

De Gouden Eeuw, in die periode zou Rutte prima gepast hebben. Mooie gleufhoed op z’n knar en in plaats van de nog niet bestaande bril een sjieke ’monocle’ op een steeltje bij de hand. De VOC mentaliteit is Mark op het lijf geschreven, hij had ons nu mooi kunnen toeknikken vanaf een schilderij gecreeërd door Johannes Vermeer. Indien dit schilderij in het Amsterdam Museum had gehangen was de beslissing van de museumdirectie nog enigszins te billijken geweest…….

Erst kommt das Fressen un dann die Moral (Bertold Brecht, Duits schrijver, 1898 – 1956)

 

Onze cultuur van gedogen ondermijnt de vrijheid

Je zou hopen dat elke politicus dit interview, zaterdag in de Volkskrant (28/9), inlijst en op zijn werkkamer hangt. Roberto Saviano, groot kenner én slachtoffer van de maffia, is hard over ons land: „Bij jullie zijn niet de politici of de agenten corrupt. Ik heb het over het systeem. Het Nederlandse financiële systeem biedt een bepaalde fiscale schaduw waarin criminelen goed kunnen gedijen”.

Het belastingparadijs trekt criminaliteit aan. Hij wijst op de vele brievenbusfirma’s die er dankzij ondoorzichtige constructies voor zorgen dat wereldwijd enorme bedragen in financiële centra rondgaan. Daardoor wordt controle op de herkomst van die transacties bijna onmogelijk. Voeg daarbij het wegkijken door de grote banken, en alle voorwaarden van corruptie zijn aanwezig.

En wat blijkt? Het belastingparadijs en het drugsparadijs gaan hand in hand. Volgens Saviano is Amsterdam er daarom slechter aan toe dan Napels: „Er zijn clans aanwezig uit de hele wereld, want Nederland is een van de belangrijkste doorvoerhavens. Zij weten: wie Nederland in handen heeft, heeft een van de slagaders van de wereldwijde drugsmarkt in handen.”

Hij stelt vast dat ons gedoogbeleid op alle fronten heeft gefaald. Daar is geen woord Italiaans bij. Dat een rechtsstaat leeft van handhaving lijkt een open deur, toch hebben we lange jaren van gedoogcultuur achter de rug. Het gidsland ziet law and order nog steeds als een behoudzuchtig idee dat niet past in een „prudent progressieve” cultuur.

Ik hoor de burgemeester van Amsterdam in 2006 nog spreken bij de eerste naturalisatieceremonie: „Sommige dingen mogen niet van de wet, maar we vinden soms toch dat ze moeten worden toegestaan. Gedogen heet dat, een woord dat moeilijk te vertalen is. Waarom? Omdat andere landen dat verschijnsel niet op die manier kennen.”

Die vaststelling zou eerder aanleiding moeten zijn tot zelfonderzoek: waarom kennen andere landen dat woord eigenlijk niet? En het gedogen is zeker geen eigenaardigheid waar je migranten trots op moet wijzen wanneer ze hun nieuwe nationaliteit verwerven. Het was een pijnlijk moment, waarin veel zelfbedrog zichtbaar werd.

Nog steeds denkt menigeen dat gedogen een samenleving vrijer maakt: gedogen geeft burgers en bestuurders toch meer speelruimte? Maar de wet heet niet voor niets het schild van de zwakkere. Zo wordt duidelijk dat het niet-handhaven van de wet als gevolg heeft dat de vrijgekomen ruimtes vooral worden ingenomen door de mensen met macht en slechte bedoelingen.

Gedogen als overgang van een oude rechtstoestand naar een nieuwe hoeft niet problematisch te zijn. Sterker nog: dat is bestuurlijke wijsheid. Vooruitlopend op nieuwe rechtsverhoudingen werd bijvoorbeeld de abortuspraktijk versoepeld. Het zou immers onrechtvaardig zijn om mensen te gijzelen in wetten die op het punt staan te veranderen.

Maar het drugsbeleid heeft rampzalig uitgepakt omdat de legalisering is uitgebleven. Het kan niemand meer ontgaan dat de weg van de achterdeur naar de voordeur inmiddels bezaaid ligt met lijken. De moord op een advocaat is misschien een keerpunt, maar dat zoveel liberale ministers hebben gefaald op Justitie, verbaast me niet.

Frank Paauw, sinds kort hoofdcommissaris in Amsterdam, zei vorig jaar: „Dat wij zoveel pakken, heeft geen invloed op de prijs. Dat zegt genoeg over de hoeveelheid drugs die op de markt is.” De gevolgen zijn duidelijk: de vele, vele miljarden die in de drugs omgaan dringen steeds verder door in de bovenwereld.

Zo’n tien jaar geleden mocht ik in Amsterdam de politiechefs uit de Europese hoofdsteden toespreken. Die bijeenkomst leerde me hoezeer de misdaad alle grenzen overschrijdt. Tegelijk werd in de gesprekken zichtbaar dat het zwakstroomsysteem van de polderpolitiek deze schokken niet aan kan – hier is een andere weerbaarheid gevraagd.

Ook na de moord op Derk Wiersum lijken we nog steeds maar half te begrijpen dat een open samenleving stoelt op rechtshandhaving. Vrijheid is op den duur niet verenigbaar met gedogen. Het belastingparadijs en drugsparadijs komen voort uit dezelfde liberale illusie dat de markt niet teveel door regels mag worden bekneld.

Die verloedering hebben we over onszelf afgeroepen. Nog een keer Saviano: „Jullie blijven beweren dat dit soort geweldsuitbarstingen de schuld is van Marokkanen, Russen of Italianen die toevallig actief zijn in Nederland. Maar zo werkt het niet. Ze zijn hier allemaal actief omdat het Nederlandse systeem zo gunstig voor ze is. Ze zijn hier omdat jullie dat toelaten”. Inderdaad, de mocromaffia is een voorbeeld van geslaagde integratie.

Paul Scheffer is hoogleraar Europese Studies.

 

Trumps kritiek is stevig, maar terecht’

Toespraak Rutte In een lezing gaf Rutte donderdag zijn kijk op de wereldorde. Over de rol daarin van president Trump was hij opvallend mild.

Een NAVO-oefening in Letland. Rutte zei donderdag dat hij „eerlijk gezegd alleen maar veel begrip” kan opbrengen voor het veelgehoorde verwijt dat de EU te weinig bijdragen aan de NAVO. Foto Toms Kalnins/EPA

Kwam het door de aanwezigheid in de zaal van Pete Hoekstra, de Amerikaanse ambassadeur in Nederland? Of omdat juist de Nederlandse kaas bleek te zijn gespaard in het pakket handelssancties dat de VS eerder die dag aankondigde in de Airbus-ruzie met de EU? Hoe dan ook: premier Mark Rutte hield donderdagmiddag in Den Haag geen toespraak over de transatlantische relatie die de Amerikanen als muziek in de oren moet hebben geklonken.

Europa en de VS, zei Rutte, hebben elkaar „keihard” nodig, helemaal nu Rusland en China hun invloedssfeer proberen uit te breiden. „Nog in 1999, bij het 50-jarig bestaan, klonk binnen de NAVO een pleidooi voor nauwe samenwerking met Rusland – ik verzin dit niet”, zei Rutte. „Sinds de gebeurtenissen op de Krim in 2014 is wel duidelijk dat de rust en veiligheid niet uit het Oosten komen.”

Op uitnodiging van de Atlantische Commissie, een aan de relatie met de VS gewijde denktank, gaf Rutte donderdag zijn kijk op de wereldorde. Dat EU-landen op defensiegebied steeds meer samenwerken is „alleen maar dringender” gezien de dreigingen aan de randen van Europa. Tegelijkertijd moet dit niet leiden tot illusies over een ‘Europees leger’. Volgens de premier is er „geen alternatief” voor de militaire macht van de VS. „Nederland, Europa – we kunnen onze eigen veiligheid niet garanderen.”

Samen veel geld verdienen

Over Donald Trump geen kwaad woord, ook niet tijdens een vragenronde achteraf. Natuurlijk betreurde Rutte het dat de president uit internationale akkoorden stapt (klimaat, Iran). Op een handelsoorlog met China zit Europa niet te wachten. De Amerikaanse importheffingen op EU-producten ter compensatie van de staatssteun aan vliegtuigbouwer Airbus zijn vervelend en botsen met „het motto: samen veel geld verdienen”. Alleen: „Ik kan het ze niet verwijten”. Wereldhandelsorganisatie WTO oordeelde woensdag dat dit mag.

Maar volgens Rutte is Trumps kritiek dat gremia zoals de Verenigde Naties en de WTO als multilaterale scheidsrechters tekortschieten goed te begrijpen. Zo „knelt” het dat China nog steeds de formele WTO-status van ‘ontwikkelingsland’ heeft „met alle financiële voordelen die daarbij horen”. En de Mensenrechtenraad is te veel een stok geworden om landen als Israël mee te slaan. „De kritiek daarop van president Trump – maar niet alleen van hem – is stevig, dat is waar. Maar in de kern is veel van die kritiek ook terecht.”

Dat geldt ook voor het veelgehoorde verwijt dat de EU te weinig bijdragen aan de NAVO. „Ik kan daar eerlijk gezegd alleen maar veel begrip voor opbrengen”, zegt Rutte daarover. „We kunnen het niet leuk vinden, maar de tijd dat Europa voor een miniem bedrag onder de Amerikaanse veiligheidsparaplu kon schuilen, is voorbij.”

Rutte verwierp de suggestie uit het publiek dat Trump de normen en waarden die de EU en VS delen, juist ondergraaft, met zijn felle kritiek op media en tegenstanders. „Volgens mij is Trump democratisch gekozen”, zei de premier, die op Trumps voorganger, Barack Obama, wel opmerkelijk veel kritiek had. Rutte had „nooit goed begrepen” waarom Obama de diplomatieke aandacht van de VS zo sterk naar Azië verlegde, zonder Europese rugdekking bovendien. Samen bereik je volgens Rutte meer.

Rutte had het ook altijd „vreemd gevonden” dat Obama zich tijdens diens grote toespraak in Caïro in 2009 tot „de moslimwereld” had gericht. „Mensen hebben zo veel identiteiten. Waarom hou je een speech voor maar een identiteit?” Rutte verzekerde het publiek dat Trump meevalt: de huidige president is „veel minder isolationistisch gebleken dan ik dacht op basis van de verkiezingscampagne”. Al gaf de premier toe „een beetje verbaasd” te zijn geweest over Trumps toenadering tot Noord-Korea.

Ruttes grootste angst: dat de VS vergeten dat de vrede en welvaart die multinationale samenwerking al jaren brengt „een binnenlands belang” is, niet alleen voor „een grote mogendheid in broekzakformaat” als Nederland, maar ook voor Amerika. Het is goed om de internationale omgangsvormen te willen verbeteren maar niet „door oude schoenen weg te gooien voor we nieuwe hebben”. En dat is, zo zei Rutte, dan ook zijn „voortdurende oproep” aan Trump.

Als je het in het leven zover weet te brengen dat een gerecht naar je vernoemd word, dan heb je een aanzienlijk grotere kans om daarmee je naam tot in eeuwigheid te vestigen dan met het oorspronkelijke werk als schrijver.

Al heeft Maarten ‘t Hart een heel seizoen lang zijn maaltijden uit eigen moestuin mogen presenteren op de Nederlandse televisie; toch durf ik te stellen dat hij over honderd jaar eerder aan zijn schrijfkunst dan aan zijn geïmproviseerde receptuur herinnerd gaat worden. Geen van zijn gerechten, zelfs niet in Maassluis of Warmond, staat op een Nederlandse menukaart.

Dit geldt niet voor de in 1847 geboren Hongaarse schrijver Kálmán Mikszáth. Naast zijn nog steeds gelezen boeken –Szent Péter esernyője – De wonderparaplu en – Különös házassàg – Een vreemd huwelijk, leeft zijn naam ook voort in één van onze favoriete Hongaarse gerechten. En daarvoor moet je afreizen naar het wellness hotel in Bánk.

Bij dit dorp, dat het meertje Bánkitó omsluit, bestellen we na een heerlijk ochtendtje wellness, in het bad onderin het hotel, de overheerlijke Kálmán Mikszáth soep in het bovengelegen restaurant.

Ons hotel ademt een jazzy sfeer. Aan de muren hangen foto’s van bekende Hongaarse muzikanten naast de echt grote jazzmusici der aarde. In een klein dorp vrij ongewoon. Rond het meertje staan standbeelden van Oscar Peterson en Louis Armstrong, die hier met veel plezier opgetreden en gewandeld hebben.

In de maand juli kan je genieten van vele jazz-artiesten op en rond het water.

Het hotel doet deze traditie eer aan; andere achtergrondmuziek dan Jazz hoor je niet in ons restaurant met de beroemde schrijverssoep.

Lang voor het ontstaan van de Jazz, genoot de in 1910 gestorven schrijver Mikszáth hier van zijn lievelingssoep, met veel dragon, lamsvlees en zure room. Een lekkernij in de arme provincie Nógrád. Nooit sterk economisch ontwikkeld en daarom nu één van de mooiste provincies met haar ongerepte natuur.

Het is vandaag rustig in het restaurant met slechts één gezin met drie jonge kinderen aan tafel, die lief en stilletjes zitten te genieten van hun ijsjes.

Naast ons schuiven twee opgewonden nieuwe gasten aan tafel.

Het bestuderen van elkaar heeft voor de vijftigers een hogere prioriteit dan de uitgedeelde menukaart. En voor er gerechten op tafel komen wordt de man al beklommen door de vrouw; zij hebben duidelijk een andere honger te stillen. En één stoel is genoeg voor hen. Zij gaan zo in elkaar op, dat zij zonder schaamte naar de zes kinderogen en de verbouwereerde volwassenen doorgaan met hun paringsdans.

Hier wordt een verboden liefde geconsumeerd. De man, vermoedelijk een aannemer, heeft het duidelijk voorzien op het voegwerk van de vrouw, die de zoekende hand van de man gulzig verwelkomt. Zij reageert als een juichende makelaar. De buit is binnen en zij begint van opwinding de bezwete kop van de man in zijn geheel af te likken.

Op deze warme dag zijn haar gedachten ver van de kinderijsjes aan de overkant.

De jonge ober, die een amuse op wilde dienen, maakt discreet rechtsomkeert. In de keuken heeft hij een verhaal dat niet geloofd gaat worden.

We worden een restaurant waar niet langer gegeten wordt.

De kinderen vragen nu wat die twee mensen toch aan het doen zijn. De moeder kijkt mij wanhopig met grote ogen aan. De resultaten van ooit dezelfde opwinding krijgen geen afdoend antwoord van hun ouders en de onrust aan de tafels neemt toe.

Zo krijgt de soep vandaag een nare bijsmaak en we stappen op. In het voorbijgaan van de twee lovers vraagt mijn vrouw terloops of het hoofdgerecht hier ter plekke geconsumeerd gaat worden. Daarvan zijn we liever geen getuige en we wensen hen nog een genoegelijke middag.

En vanavond thuis wel goed eten hoor!

Zo schaamteloos hebben we gasten in een restaurant niet eerder meegemaakt. Niet in Nederland en zeker niet in Hongarije.

Mogelijk leidde die Jazz vandaag wel tot losse zeden en wellust overheerste wellness.

Een vreemd huwelijk, dat boek van Mikszáth, dat al een eeuw populair is in Hongarije, wil ik nu toch wel snel aanschaffen en lezen.

 

Herhaling van dit artikel d.d. 2 juni 2018

Het is prachtig weer, deze keer maak ik het mezelf gemakkelijk. Ik heb wat uitspraken van politici en andere buitenlui verzameld de afgelopen weken die ik hierbij graag van commentaar voorzie. Elk voordeel hep een nadeel placht de grote Cruijff te zeggen, want deze opzet komt de leesbaarheid van de column wel ten goede, het intellectueel gehalte moet U zelf maar beoordelen. Ik heb wel getracht – wederom naar de legendarische nummer 14 – de punten dáár op de i te zetten waar ze horen.

• Joschka Fischer, de groene oud-minister van Buitenlandse zaken van Duitsland – voormalig gewelddadige linkse activist – is uiterst pissig op Ducky Trump omdat de Verenigde Staten het atoomakkoord met Iran naar de vuilnisbelt hebben verwezen. Het akkoord overigens waarvan Fischer zichzelf de mede-architect acht. Op de vraag wat de reactie van Europa zou moeten zijn heeft de zoon van Hongaarse Donauschwaben een gevat geopolitiek antwoord: een rijke en sterke Duits-Franse as voor het – politieke – belang van heel Europa.

Reactie: Voor het belang van heel Duitsland bedoel je zeker Joschka! Inmiddels exporteert Duitsland reeds olijven naar Griekenland want ja, Griekenland verbouwt geen olijven, hè. Griechischer Wein, Griechische Oliven alles aus der Heimat. Wat nou Europese Unie, iedereen preekt voor eigen parochie zelfs deze onverbeterlijke salonmarxist is eigenlijk alleen maar geïnteresseerd in een groot en sterk Duitsland. Gezamenlijk Europees optreden waar  Fischer vroeger zijn mond over vol had is als sneeuw voor de zon verdwenen. Eerlijk is het wel, maar ja, tijdens hun pensioen hebben wel meer ex-politici last van eerlijke oprispingen.

 

• Guy Verhofstadt, oud-premier van België en thans Europarlementariër krijgt de kans om Mark Zuckerberg vragen te stellen naar aanleiding van diens ’popstar-visit’ aan het Europees Parlement. Zuckerberg, die maar twee uur de tijd heeft kijkt geamuseerd toe – nou ja, voor een androïde dan – hoe Verhofstadt vijf en een halve minuut de tijd verdoet met zijn kosmisch gebazel om te eindigen met de vraag aan Zuckerberg hoe hij na zijn dood door de mensheid herinnerd wil worden.

Reactie: Het is werkelijk ongelooflijk, een dergelijke eigengeiler – zelfs in het Europees Parlement – vindt men zelden. Als een soort wethouder Hekking probeerde Verhofstadt de volle aandacht op zich te vestigen en het liefste had hij één uur achter elkaar slechts de volgende twee vragen repeterend willen stellen: 1. hoe gaat het met mij? 2. Ben ik nog steeds in beeld? Met zo’n man heb je geen Belgengrappen meer nodig.

 

• De ’gezaghebbende ’ Venetiëcommissie’ van de Raad van Europa – ik ben zelf lid van de Boerenstronkeradeelcommissie en wel als deeltijdvoorzitter – vergelijkt de Poolse rechtspraak met instituties van de Sovjetunie en zijn satellietstaten.

Reactie: In eerste instantie is het voor Polen al uitermate schofferend als ze vergeleken worden met hun communistische erfvijanden die er door de eeuwen alles aan gedaan hebben om de Polen tot lakeien te maken van de grootrussische beer. Maar er iets veel schrijnenders: de Europse Unie meet niet met twee maten maar met alle maten tegelijk, er is werkelijk geen touw meer aan vast te knopen. Dat midden- en Oosteuropabashing van de EU is nog tot daar aan toe – inderdaad gaat de rechtsstaat er in Polen niet op vooruit – maar gek genoeg hoor ik bijna nooit iets over Spanje, of Italië.

In Spanje is Premier Rajoy naar huis gestuurd vanwege diepgaande corruptie in zijn partij/regering en dat corruptieprobleem is echt niet zomaar opgelost met zijn vertrek. Ten aanzien van Catalonië bedrijft de centrale regering in Madrid een strategie waar kolonisator Nederland in het begin van de vorige eeuw met diepe bewondering  en open mond naar gekeken zou hebben. Geweldloze Catalaanse politici worden zonder enig pardon en met nog geen proces in het vooruitzicht in het gevang gedonderd. De Spaanse rapper Valtonyc wordt tot drie en een half jaar cel veroordeeld vanwege vermeend opruiende rap-teksten. Inmiddels is hij het land ontvlucht. Ik vraag me af voor welke straf een haatimam in Spanje in aanmerking zou komen: ik denk minimaal 10x levenslang. In Nederland is de aperte haatonzin van die imam Jneid te kwalificeren als het recht op het ventileren van zijn vrije mening. Da’s weer het andere uiterste.  Ach ja, hoor je ze binnen de EU-instituties denken, Spanje, costa del sol, sangria, sinaasappels, daar gaan we ons toch niet druk om maken.  Mag ik U er even aan herinneren beste EU vertegenwoordigers dat nog in 1981 ene Luitenant-Kolonel Tejero het Spaanse parlement binnenstormde met opgeheven pistool wat kogels in het plafond vuurde en de aanwezige parlementsleden sommeerde onmiddellijk het parlementsgebouw te verlaten. EU vertegenwoordigers? Grote olifanten die stampvoetend door de porceleinkast lopen. Overigens hebben olifanten in ieder geval nog een goed geheugen……….

 

• Geert Dales, ja, de oud-VVd’er die de kosten voor de Noord-zuidmetrolijn zo precies wist in te schatten – niet dus – en die als directeur van de Hogeschool Inholland toeliet dat diploma’s cadeau konden worden gegeven op pakjesavond is de nieuwe ster aan het firmament bij de altijd intern ruziënde 50PLUS partij. De nieuwbakken voorzitter pakte bij zijn benoeming meteen goed uit: ‘het voordeel is dat ik geen onderdeel ben van welk oud zeer dan ook’.

Reactie: Tja, Geert constateert dus dat de ouderenpartij last heeft van oud zeer, ik zou zeggen tevens oude z(w)eertjes. Hij is er in ieder geval DE man voor om het te vernieuwen pensioenstelsel  ȧ-la Henk Krol op correcte en precieze wijze door te rekenen. Op pensioenbijdrages van Henk hoeft hij overigens niet te rekenen, de voormalige Gay-krant initiator is daarvan uiteraard vrijgesteld. Als werkgever betaalde Henkie nooit pensioenpremies aan zijn mensen. Pensioen, pensioen? Nooit van gehoord. Bij aanname van het ’pensioenplan Dales’ kan Mark Rutte meteen zijn hand ophouden bij het Internationaal Monetair Fonds, Nederland zou dan verworden tot een financiële bananenrepubliek. Gewoon Hoge School diploma’s uitdelen aan partijleden Geert, als ze thuis komen met hun oorkonde kunnen ze toch nog ergens trots op zijn

 

• Boris Johnson, minister van buitenlandse zaken van het Verenigd Koninkrijk telefoneert 18 minuten lang met de nep-premier van Armenië voor hij erachter komt dat hij in het ootje wordt genomen. Onderminister Alan Duncan meldt naar aanleiding van de telefoongrap het volgende: ‘als de Russen dachten ons voor gek te kunnen zetten is dat mooi mislukt’. Uiteraard gaan de achterdochtige Engelsen ervan uit dat Poetin achter deze actie steekt.

Reactie: 18 minuten! Nogmaals 18 minuten! John Cleese van de aloude Monty Pythonclub slaat zich op de dijen van het lachen, zo lang de kluit belazeren, dat was zelfs hem niet gelukt. Ik weet niet wat er met die eilandbewoners aan de hand is, waar is hun aloude gevoel voor humor gebleven? Enigszins begrijp ik het wel, met die tuttige en stijve Theresa May is het zo langzamerhand echt May-Day voor de Engelsen geworden.

 

• Onlangs plaatste Facebook een paginagrote advertentie in een aantal Nederlandse ochtendkranten met de volgende tekst: Nieuwe EU-wetgeving betekent betere gegevensbescherming voor jou

Reactie: Inderdaad beste ZuckerBerg, omdat jullie die bescherming niet geven en als het aan jullie ligt ook nooit zullen geven. Het is van Facebook een zogenaamde pluim op de hoed voor de EU – zelden heb ik het hypocrieter gezien –  en een keihard brevet van onvermogen, onwil en onkunde voor de eigen Facebookorganisatie. Overigens, als Facebook maar een heel ietsiepietsie eerlijk was geweest had Zuckerberg nog de volgende tekst aan de advertentie toe kunnen voegen. De nieuwe EU-wetgeving biedt betere gegevensbescherming voor jou en dat vinden wij prima, want we weten toch al alles over jou en misbruiken die informatie om te verkopen aan bedrijven en via algoritmes in te zetten voor reclamecampagnes van vooral multinationals.  Sliep uit, zo hebben we lekker al 25% van de advertentiemarkt in onze handen, big Zuckerberg is watching You!

 

• Ronald Lauder, voorzitter van het Joodse wereldcongres had onlangs een pakkende one-liner: of we geven de Palestijnen hun volledige rechten en houden op een Joodse staat te zijn, of we pakken hun rechten af en houden op een democratie te zijn.

Reactie: Op dit moment is de tweede optie de realiteit en dat is een trieste constatering. De uitspraak is zo ongeveer de ’tone of voice’ van de huidige Israëlische regering, Premier Nethanyahu neemt het woord vrede niet eens meer in de mond. Donald Duck Trump maakt zich voor de 1001-ste maal onsterfelijk belachelijk door zijn schoonzoon Jared Kushner het ’vredesproces’ in het midden-oosten weer proberen te laten aanzwengelen. Deze vastgoed jongen – zijn financiële handel en wandel ligt inmiddels onder een vergrootglas – en man van barbiepop Ivanka Trump wordt door niemand in de wereldpolitiek serieus genomen behalve door zijn schoonvader en die is kierewiet. Als het niet zo serieus zou zijn kan je in lachen uitbarsten, nu is het eerder in huilen………

 

• D66 staatssecretaris van financiën Menno Snel erkent  dat Nederland door bepaalde bedrijven wordt gebruikt op weg naar belastingparadijzen.

Reactie:  zeker nooit van de deelnemingsvrijstelling gehoord, Menno. Die beschreven weg houdt wel op bij de pier van Scheveningen, lijkt me. Er stroomt ’slechts’ 4000 miljard euro door Nederland, hiervoor zijn voornamelijk brievenbusfirma’s verantwoordelijk. De relatief geringe belasting wordt hier dan – gedeeltelijk  – al voldaan. Of kan ongestraft doorgesluisd worden. Mondje dicht! Mooi voorbeeld van het windvanengedrag van D66.Net zoals het jasje van parmantige Pechtold moet het jasje van Menno Snel meer dan gemiddeld wegens windverkreukeling naar de stomerij gebracht worden.

 

• Premier Viktor Orbán van Hongarije meldt trots dat binnenkort het Stop-Soros wetsvoorstel door een meerderheid van het parlement wordt aangenomen.

Reactie: de in Hongarije geboren ’wereldfilantroop’ en zelfbenoemde ‘democratiemessias’ George Soros wordt binnenkort 88 jaar en vormt volgens Orbán een grote bedreiging voor de Hongaarse staat. Dat lijkt me ietwat overdreven, ondermijnende activiteiten voeren de NGO organisaties van Soros overigens wel degelijk uit. Klein adviesje: Soros heeft niet het eeuwige leven dus in het wetsvoorstel zou ik wel voor enige zekerheid kiezen. De aanhef van de wetstekst zou dan als volgt kunnen luiden: Budapest 2 juni 2018, hierbij het wetsvoorstel stop-Soros, subsidiair stop-Soros erfgenamen enz. enz.

Bij het nalezen van bovengenoemde ’hilariteit’ schiet mij een quote van wijlen Marilyn Monroe te binnen: Sometimes ‘good’ things fall apart, so better things can fall apart together.

Konrád György  – in de Hongaarse naamvolgorde – was een liberaal in de zuiverste zin. Zijn hele leven hamerde hij op het recht op de individuele vrijheid van elk mens. Tragisch is in dit verband dat hij in een tijdsgewricht leefde en op een plek in de wereld waar hij  die vrijheden niet of onvoldoende uitoefenen kon. Maar ja, had hij – levend in een min of meer vrije samenleving – dan wel zijn hoogstaande literatuur kunnen afleveren? Is het niet zo dat uit het ’menselijke lijden’ de mooiste kunst geboren wordt?

Konrád groeide op in Berettyóújfalu – Oost-Hongarije -, daar bracht hij zijn eerste 11 levensjaren door. Hij bezocht de Joodse school maar door de Duitse bezetting werd zijn familie een prooi voor de Nazi’s. Konrád overleefde de oorlogsgruwelen door onder te duiken in een door de Zwitsers gesponsord huis in Boedapest. Zijn ouders werden gedeporteerd…..

Toen Konrád de kans kreeg om te studeren greep hij deze met beide handen aan, zowel literatuurwetenschappen, sociologie en psychologie waren de interessegebieden van de leergierige student. In de communistische tijd van na de tweede wereldoorlog was de schrijver tot het einde – in 1989 – persona non grata. Hij had ’op z’n gemakje’ zijn vaderland kunnen verlaten, de kameraden van de ’grote’ leider en verrader van de Hongaarse opstand van 1956, János Kádár  waren hem liever kwijt dan rijk geweest. Desondanks verkoos Konrád de rol van ’dissident in eigen land’ en dat is in hoge mate te prijzen. Tot het jaar 1988 verbleef zijn literaire werk in Hongarije op de zwarte lijst die door de Kádárkameraden was opgesteld.

Het werk van Konrád kan gekenschetst worden als ’autofictie’. Personages in zijn boeken delen met ons hun ervaringen die – gedeeltelijk – over het leven van de schrijver zelf gaan. De voortdurende innerlijke strijd tussen het willen behoren tot een bepaalde groep, het volgen van een idealistisch doel en de onbedwingbare drang naar individuele vrijheid, een volledig beschermde privacy is kenmerkend voor Konrád. Innerlijke dilemma’s die elke lezer ’ voor zichzelf’ herkent, zijn meeslepende schrijfstijl doet hier nog een schepje bovenop.

Één van zijn meesterwerken is het boek ’de medeplichtige’, a cinkos. Konrád begon deze roman – tevens een 60 jarig Hongaars geschiedenisoverzicht – in 1974 in Boedapest en schreef de laatste zin in 1978 tijdens een verblijf in New York. De Hongaarse samenleving van na de eerste wereldoorlog tot in de zeventiger jaren wordt haarfijn beschreven. Hoe overleef je een situatie van staatsterreur, hoe probeer je in dergelijke omstandigheden toch je eigenwaarde te behouden? In een psychiatrische instelling doet het hoofpersonage T. een poging om zich te ontdoen van – eigenlijk – zijn complete gedachtenwereld. Ondoenlijk natuurlijk, maar in de gegeven omstandigheden is die instelling de enige manier om te overleven. Zeer indringend geschreven, de lezer wordt er niet ’vrolijker’ van, maar ik denk dat dit ook geenszins de bedoeling des schrijvers was……..

Ik meen dat Konrád tevens een zwaarmoedig romantische inborst had, deze kwam nog duidelijker aan de oppervlakte na de ’Wende’ in Midden- en Oosteuropa rond 1989. Hij werd – een beetje op de achtergrond – politiek actief in de de partij SzDSz – het verbond van vrije democraten – waarvan hij tevens één van de oprichters was. In de landelijke raad van deze partij wilde hij zijn steentje bijdragen aan de democratische hervormingen in Hongarije. Een schrijver die zich bemoeit met de politiek? Dat zou weleens teleurstellingen kunnen opleveren! Deze verwachting kwam ook uit, in het jaar 2009 nam Konrád afscheid van de partij, hij kon zich niet meer verenigen met de partijstandpunten. In 2014 hief SzDSz zich vervolgens op, maar in 2009 was al kristalhelder dat de politieke rol van SzDSz in Hongarije was uitgespeeld. Toeval? Wie zal het zeggen….

Veel Fideszpartijleden– de partij van medeoprichter Viktor Orbán – hebben ’hun voorland’ in de SzDSz, van oorsprong een partij gebaseerd op liberale waarden. In principe zouden de SzDSz en Fidesz bloedbroeders moeten zijn geweest, maar de SzDZs’ers verkozen in de negentiger jaren en in het eerste decennium van de 21e eeuw de kant van de socialisten, de MSzP. Orbán was door dit ’verraad’ furieus en daarmee was de onderlinge haat tussen beide partijen geboren.

Ik vermoed dat Konrád vanuit zijn idealistisch/naïeve oogpunt had gehoopt dat Hongarije zich alras zou transformeren tot een democratie die op de westerse leest is geschoeid. Helaas bleek deze hoop – gedeeltelijk – ijdel. Met zijn ’SzDsZ pet’ op heeft hij voortdurend snoeiharde kritiek geleverd op de door hem omschreven ’maffiapraktijken’ van Fidesz en haar voorman, ene Viktor Orbán. Op kritiek op zijn eigen partij die jarenlang in ’cohabitatie’ leefde met de socialisten van oud Kádárist’ voormalig premier Gyula Horn en ene Ferenc Gyurcsány heb ik de schrijver minder kunnen betrappen. Wat moeten we hiervan denken?

In 2014 sloeg Konrád zelfs volledig door, zijn afkeer van Fidesz en Orbán had het disproportionele gevolg dat de antisemitische Jobbikpartij zijn voorkeur genoot boven de Fidesz als de volgende regeringspartij. Ik ga er nog steeds vanuit dat de romanticus Konrád het niet kon verkroppen dat het met het democratisch gehalte  in Hongarije – in 2014- er niet zo florissant uitzag. Toch is de realiteit dat in vergelijking met de communistische tijd de situatie dramatisch is verbeterd. Is er nu in Hongarije sprake van een accetabel democratisch niveau? Ach, in één van mijn voorgaande columns heb ik hier al eens een antwoord gegeven: Hongarije is in democratische zin een jongetje/meisje van 8 jaar met de duim nog in de mond, Nederland is in deze zin een adolescent die overigens nog niet droog is achter de oren. En misschien ook wel nooit droog wordt…..Maar dat jongetje/meisje van 8 jaar is morgen niet plotsklaps een puber, laat staan een jong volwassene…….

Tot slot nog Konrád’s begrafenis. Onlangs werd hij op een Boedapester kerkhof ter aarde besteld en natuurlijk was een aantal prominente rouwenden aanwezig. Bijvoorbeeld één van de ’Grand Dames’ van de MSzP, Ildikó Lendvai en oud voorman van de SzDSz Gábor Kuncze. Én natuurlijk de onvermijdelijke Ferenc Gyurcsány en zijn echtgenote/politica Klára Dobrev. Van regerings/Fideszzijde was één of andere ’ex onderknuppel’ aanwezig. Een treurig lijstje wat mij betreft. Waarom? Afgezien van het feit dat Konrád een – politiek – tegenstander van de Orbánisten was had de Hongaarse premier toch wel iemand anders af kunnen vaardigen. Konrád had het verdiend dat de president van Hongarije, János Áder bij zijn graf had gestaan. Bij een dergelijke gebeurtenis is het ’verplicht gepast’ een landgenoot de eer te geven die hij ruimschoots verdient. Helaas, het is Orbán en zijn spindoctors niet gegeven….

Wat echter pas echt als tragisch – en tragikomisch – te kwalificeren valt was de prominente aanwezigheid van het echtpaar Gyurcsány. Als er op het gebied van democratie en vooral  de door Konrád  bejubelde individule vrijheid er lieden zijn die niets te zoeken hadden op Konrád’s begrafenis, dan zijn dat de Gyurcsánys wel. Schrijvers blijven veelal getormenteerde mensen, aan het einde van zijn leven trok Konrád één van zijn eindconclusies: ’ik heb altijd onder een slechte regering geleefd’. Daar moeten wij – eveneens getormenteerde lezers – het maar mee doen…….

Waar gemoord wordt, hebben de denkers hun werk niet goed gedaan.( György Konrád, Hongaars schrijver 1933 – 2019